Beyin, vücuttaki hemen hemen her sistemde çok önemli bir rol oynayan merkezi kontrol panelidir. Bu nedenle, en iyi performansı göstermesi için çok fazla yakıta ihtiyaç duyar. Beyin, vücudun geri kalanına kıyasla çok büyük miktarda enerji tüketir. Ancak beyin için önemli olan sadece kalori değildir. Beyin bilimi ve beslenmesi üzerine yapılan araştırmalar bize belirli yiyeceklerin ve besinlerin beyin işlevi üzerinde doğrudan etkileri olduğunu söylüyor. Milyonlarca kişinin sonunda Parkinson, Alzheimer hastalığı, depresyon veya anksiyete gibi beyinle ilgili problemler geliştireceği düşünüldüğünde, beyin sağlığı her birimiz için en önemli öncelik olmalıdır.
İyi haber şu ki, özellikle beyin sağlığını güçlendirecek bazı besinler var. Bazı besinler, bu değerli organı korumanıza yardımcı olabilir. İşte bulunması kolay beş güçlü gıda.
YAĞLI BALIK
Zeka geliştiren yiyecekler söz konusu olduğunda, ilk akla gelen şey omega-3 bakımından zengin yağlı balıklar oluyor ve bunun iyi bir nedeni var.
Omega-3 yağ asitlerinin beyin sağlığı ile o kadar yakından bağlantılı olduğu ortaya çıktı ki, bilim adamları balık tüketiminin ilk insanların bu kadar büyük beyinler geliştirebilmesinin nedeninin bir parçası olabileceğini düşünüyor.
Balık ilk çağlardan beri orijinal beyin yemiydi. Şimdi, modern zamanlarda da omega-3’ler beyin sağlığı için oldukça öneml,. Araştırmacılar, farklı omega-3’lerin beyni koruduğunu ve çeşitli beyin sorunlarını tedavi edebileceğini bulmuşlardır.
İşte omega-3’lerin beyin sağlığını iyileştirme yollarından sadece birkaçı:
– Yaşa bağlı bilişsel gerileme yaşayan kişilerde beyin fonksiyonunu iyileştirebilirler
– Aantidepresanlar kadar depresyonu iyileştirebilirler
– Hamilelik sırasında alındığında, fetal beyin gelişimi üzerinde kalıcı etkileri vardır
Diyetinize daha fazla yağlı balık eklemek, omega-3 alımınızı arttırmanın ve beyin sağlığınızı güçlendirmenin harika bir yoludur. Elbette tüm balıklar eşit yaratılmamıştır. Uskumru ve somon gibi yağlı balıklar iyi birer omega-3 kaynağıdır.
YUMURTA
Hafıza desteğine ihtiyacınız varsa güne bir omletle başlamayı deneyin.
Yumurtalar, içerdikleri temel besinlerden biri olan kolin sayesinde beyin besini olarak tanımlanırlar. Kolin, hafıza dahil olmak üzere bir dizi temel beyin fonksiyonunda rol oynar. Ayrıca, beynin hafıza için çok önemli olan asetilkolini oluşturmasına ve salmasına yardımcı olur. Asetilkolin, Alzheimer hastalığı olan kişilerde daha düşük olma eğilimindedir.
Büyük bir çalışmada araştırmacılar, daha fazla kolin yemenin daha iyi hafıza ve Alzheimer hastalığına bağlı beyin değişiklikleri olasılığının daha az olmasıyla ilişkili olduğunu buldular. Başka bir çalışmada, kanda daha düşük kolin seviyesine sahip yaşlı yetişkinler, daha yavaş duyu-motor fonksiyon ve algıya, ayrıca daha kötü yürütme işlevi ve bilişe sahipti.
İyi haber şu ki, önerilen günlük hafıza arttırıcı kolin miktarını almak oldukça kolay. Uzmanlara göre erkekler günde 550 mg, kadınlar ise günde 425 mg kolin almalıdır. Bir büyük yumurta 147 mg kolin içerir.
ELMA
Günde bir elmanın bunamayı uzak tuttuğunu söylemek için henüz çok erken olsa da, araştırmalar elmada bulunan temel besin maddelerinin beyin sağlığı için çok önemli faydalar sağlayabileceğini bulmaya başlıyor.
Bunun bir nedeni, tıpkı yumurta gibi elmanın beyindeki asetilkolin miktarını artırmasıdır. Bir hayvan çalışmasında, araştırmacılar elma suyu konsantresinin asetilkolin seviyelerini artırdığını ve bilişsel düşüşü iyileştirdiğini buldu.
Elma ayrıca beyin hücrelerini koruyan bir antioksidan olan yüksek miktarda quercetin (kuersetin) içermektedir. Quercetin’in çoğu elmalarının kabuğundadır, bu nedenle elmaları yemeden önce soymayın.
ÇİKOLATA
Çikolata severler burada mı? Çikolatanın ana bileşeni olan kakao, beyni daha güçlü hale getirebilir.
Bir çalışmada araştırmacılar, kakaodaki flavonoidlerin beynin hafızayı ve öğrenmeyi yöneten bölümlerinde nöron ve kan damarı oluşumuna yardımcı olduğunu buldular. Ve başka bir çalışma, bitter çikolatanın beyin sağlığı ve davranışında önemli bir bileşen olan beyin esnekliğini artırdığını buldu.
Çok fazla kakaolu (ve daha az şekerli) bir çikolata seçtiğinizden emin olun. Kakao içeriği için yüzde 70 iyi bir ölçüt, ancak daha fazlası daha iyi olabilir.
YOĞURT
Muhtemelen bağırsak mikrobiyomunu, vücudunuzda yaşayan milyonlarca mikroorganizmayı ve sindirim sağlığındaki önemini duymuşsunuzdur. Peki, mikrobiyomun beyin sağlığının sırlarını çözmenin anahtarı olabileceğini biliyor muydunuz?
Araştırmalar, sindirim sistemindeki mikroorganizmalar ile beyinle ilgili Parkinson, Alzheimer, şizofreni, depresyon ve anksiyete gibi bir dizi hastalık arasında ilişkiler bulmuştur. Beyin ve mikrobiyom o kadar yakından bağlantılıdır ki, araştırmacılar yakın zamanda iç içe geçmiş sistemlere “mikrobiyota-bağırsak-beyin ekseni” adını verdiler.
Mikrobiyomunuzu ve dolayısıyla beyninizi sağlıklı tutmanın en iyi yollarından biri, onu yoğurttakiler gibi faydalı bakterilerle beslemektir. Araştırmacılar, yoğurt tüketmenin beyninizin çalışma şeklini bile değiştirebileceğini keşfettiler. Yoğurt seçerken etiketini kontrol etmek için zaman ayırın. Canlı ve aktif kültür içerenleri tercih edin. Etiket ayrıca yoğurtta hangi spesifik bakteri türlerinin olduğunu da belirtmelidir.
Mikrobiyom söz konusu olduğunda çeşitlilik önemli olduğundan, probiyotik alımınızı farklı türler sağlayan diğer yiyeceklerle artırabilirsiniz. Kefir ve lahana turşusu iyi seçimlerdir.
Basit gerçek şu ki; sağlığın tüm yönlerinde olduğu gibi sağlıklı bir beyin için de doğru beslenme şarttır.
