Kadınlarda en sık görülen kanser türü olan meme kanseri, bütün anlamıyla korkulu rüya. O Kadar oysa, erken teşhisin yaşam kurtardığı bilinmesine rağmen birçok kadın eline bir kitle gelecek diye üzüntü ederek kendi kendini elle muayeneden kaçınıyor. Kimi mamografi çekimine yanaşmazken, kimi de şifalı diye satılan bitkilere umut bağlayarak tıbbi tedaviyi reddediyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Kâinat Uras, günümüzde her 8 kadından birinin kapısını çalan meme kanserinin özellikle de erken teşhisi durumunda tedavide bütün başarı sağlanabildiğini, buna karşın hurafelerinse lüzum erken teşhisi gerekse tedavi sürecini negatif etkilediğini vurguluyor. Peki toplumda yaygın olan bu yanlış inanışlar neler? Prof. Dr. Âlem Uras meme kanserinde 9 hurafeyi anlattı, manâlı uyarılar ve önerilerde bulundu.
ELLE MUAENE YERSIZ: YANLIŞ!
AÇIKÇASI: Elle tetkik yaşam kurtarıyor. 20 yaşından sonradan her kadının ayda bir defa 10 dakikasını ayırarak kendi kendine meme muayenesi yapması, erken teşhiste ilk basamağı oluşturuyor ve meme kanserinin ileri aşamalara ulaşmadan ayrım edilmesine muavin oluyor.
AİLEMDE KANSER DEĞIL, BEN DE OLMAM: YANLIŞ!
AÇIK KONUŞMAK GEREKIRSE: Tüm meme kanserli kadınların sadece yüzde 10’unun ailesinde meme kanseri görülüyor. Fakat ailede meme kanseri olması riski ciddi derecede arttırırken, ailede kanser öyküsü olmaması riski değil etmiyor. Zira kalıtımsal yatkınlık ve çevresel faktörlerin yanı sıra ‘bayan edinmek’ bile kimsesiz meme kanseri riski taşımak anlamına geliyor. Fazla kilo, ilk adeti erken görmek, ilerleyen yaş, menopoza geç girmek, menopoz sonrası geveze hormon tedavisi görmek, yağ bakımından varlıklı beslenmek, içki ve sigara kullanmak da bu riski artırıyor.
MAMOGRAFİ YAPTIRMAK ZARARLI: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Ailesinde kanser öyküsü olmayan her kadının 40 yaşından itibaren mamografi yaptırması gerekiyor. Mamografide memenin baskılanması rahatsızlık verse de, memeye hasar vermiyor ve başlıca sancı duyulmuyor. Radyasyon dozu yeni cihazlarda son derece düşük. Uzun bir uçak yolculuğunda aynı miktarda radyasyon dozu alınıyor. Halbuki mamografi bir uçtan bir uca koyulan erken tanı yaşam kurtarıyor.
ENZİRİRKEN KANSER OLMAM: YANLIŞ:
DOĞRUSU: Emzirmenin kanserden korunmaya faydası olduğu şüphesiz. Oysa nadir de olsa emzirme sırasında kitle gelişebiliyor. Kitlenin sert olması ve zamanla büyümesi durumunda kanser riski bakımından dikkatli olmak gerekiyor. Buna karşın ara sıra emzirirken süt kanallarının tıkanması veya enfeksiyon sonucu memede değişiklikler olabiliyor oysa bunların kanserle ilgisi yok.
KANSER OLSAYDI KİTLE OLURDU: YANLIŞ!
AÇIKÇASI: Meme kanserinde ele kitle gelmesi önemli belirtilerden biri ancak tek gösterge yok. Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Evren Uras “Kitle fazla kayda değer bir sinyal olmakla birlikte; ele kitle gelmese de; meme derisinde, meme başında herhangi bir çöküntü, renk değişikliği, memede büyüme ya da şekil bozukluğu, meme başı akıntısı gibi belirtilere aleyhinde da fazla dikkatli olmak gerekiyor” diyor.
MEME KANSERİ YALNIZCA KADINLARDA OLUR: YANLIŞ!
AÇIK KONUŞMAK GEREKIRSE: Bütün meme kanserli hastaların yüzde 1’ini oluştursa da erkeklerde de tehlike bulunuyor. Memede veya koltuk aşağı sertlik ya da şişlik hissedilmesi durumunda hemen hekime görünmekte menfaat var.
TIBBİ TEDAVI YERİNE ŞİFALI UR DAHA FAYDALI: YANLIŞ
AÇIKÇASI: Toplumda artan bir şekilde yaygınlaşan ‘şifalı bitki’ diye kullanılan nebati ilaçlar bilimsel bir menfaat taşımıyor. Aksine avantaj yerine zarar verebiliyor. Tıbbi çare yerine nebati ilaçlar göstermek tedavi sürecinde gecikmeye ve kanserin ilerlemesine neden olabildiği gibi, çare sırasında kullanılıyorsa ilaçlarla uyuşmazlığa yol açabiliyor. bu nedenle hekimin bilgisi ve onayı olmadan nebati ürün kullanılmamalı.
HAMİLEYKEN KEMOTERAPİ BAKMAK BEBEĞE ZARAR VERİR: YANLIŞ
DOĞRUSU: Meme kanseri tedavisinde geç kalma olması durumunda hastalığın dağıtım riski artıyor. böylece hamilelik esnasında da olsa zaman kaybetmeden tedaviye başlanması şart. Hamilelik döneminde meme kanseri teşhisi konulursa, hastalığın evresine göre ilk önce bebeğe zarar vermeden yapılabildiği için cerrahi girişim seçim ediliyor. Hamileliğin ilk üç ayında kemoterapi yapılmıyor ama ardından hastalığın seyrine ve bebeğim gelişimine göre yapılabiliyor. Radyoterapi ise zorunlu olmadıkça gebelik döneminde önerilmiyor.
BIÇAK DEĞERSE KANSER YAYILIR: YANLIŞ
DOĞRUSU: Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Cihan Uras; “Iyice yanlış bir inanış. Aksine kanser vücuttayken dağılma riski taşıyor çünkü kanserli doku damarlardan çok varlıklı olduğu için onu besleyen damarlarla kan ve lenf aracılığıyla vücuda yayılıyor. Çıkarıldığı süre ise bu tehlike ortadan kalkıyor” diyor.
